लघुकथा - ३ भकुण्डो

त्यो गाउँको कुनै मानिसले भकुण्डो देखेको थिएन। बालक देखि वृद्धसम्म कसैलाई भकुण्डोको बारेमा थाहा थिएन र चाँसो पनि थिएन। दिनचर्या ज्यादै राम्रो गरी चलिरहेको थियो। हुन पनि कुनै विषेश किसिमको कुण्ठा थिएन त्यो गाउँको मानिसलाई। एकदिन कुनै अर्कै गाऊँका  केही युवकहरु आएर त्यो गाउँको माझमा रहेको चउरमा दिनभरि भकुण्डो खेलेछन्। त्यो खेल हेर्न गाउँ भरिका मनिस भेला भए। हुन पनि त्यस किसिमको खेल त्यो गाउँको ला‍गि नितान्त नौलो थियो। अनौठो खेल हेर्न त्यस गाउँका मानिसमा कौतुहलता र रोमाञ्चकताको बाढी झै आएको देखियो।

भोलिपल्ट फेरि तिनै युवकहरु भकुण्डो खेल्न भेला भए। अनि त्यस गाउँका मानिस पूर्ववत दर्शक बनेर हेर्न थाले। भकुण्डको खेल उनीहरुलाई औधि राम्रो लाग्यो। अझै भकुण्डो कहिले यो कहिले त्यो गोलपोष्टमा पुग्दा खेलाडीहरुको मुखबाट निस्केको हर्ष र विषादको आवाजले गाउँले हरुलाई ज्यादै जोशिलो पारेको देखिन्थ्यो। एकदिन दुईदिन गर्दा गर्दै एक हप्ता बित्यो र त्यो गाउँको मानिसमा त्यो भकुण्डो हस्तगत गर्ने चाहना पैदा भएर आयो। एउटाले अर्कोलाई अर्कोले अर्कोलाई त्यो कुरा सुनाएपछि ती युवकहरुको भकुण्डो खोस्न सबै गाउँलेहरु सहमत भए र भोलीपल्ट ती युवकहरु खेल्न आएको बेलामा आक्रमण गरी भकुण्डो खोस्ने योजना बन्यो। युवकहरु पूर्ववत त्यस चौरमा भेला भए तर उनीहरु ज्यादै आस्चर्यचकित भए किनभने त्यसदिन त्यो खेल हेर्न गाउँलेहरु आएका थिएनन्। खेल शुरु भयो तर अचम्म केही बेर पछि नै गाउँका सारा युवक – युवती , बाल- बालिका तथा वृद्धा- वृद्धा लुकेको ठाउँबाट निस्की ती खेलाडीहरुमाथि जाइलागे। परिस्थिति प्रतिकूल हुनथालेको र ज्यान समेत जाने सम्भावना देखेर ती सबै खेलाडीहरु भकुण्डो छाडी भागे।

परिस्थितिले कोल्टो फेर्यो। अब भकुण्डो गाउँलेहरुको हातमा थियो। सबै गाउँलेहरुले त्यो भकुण्डोको खेल खेल्ने इच्छा पोखे। तर त्यो सम्भव भएन। ‘भकुण्डो खेलमा केवल २२ जना खेलाडीहरुले मात्र खेल्न पाउँछन्’ कोही ज्यादै बलियो व्यक्तिले गर्जेको सुनियो। के गर्ने ? खेलको नियम अनुसार खेल्नका लागि छानिएका खेलाडीहरु दुई पक्षमा विभाजित भए। अब सधै गोल गर्न दुई पक्षको बीचमा प्रतिस्पर्धा हुन थाल्यो। सत्तारुढ र प्रतिपक्षको रुपमा विभाजित भई खेल खेल्ने क्रम चलिनै रह्यो। गाउँलेहरु खुव रमाउन थाले त्यो खेल देखेर। गाउँलेहरुले त्यस्तो रमाइलो खेल कहिले देखेका थिएनन्। त्यसैले गर्दा होला धेरैले खेल हेर्न शुरुमा घर खेतको काम गर्न पनि विर्सन थाले। यहाँसम्म के भने कतिले खानसम्म पनि बिर्से। खेतमा अन्न फलाउनेदेखि भात पकाउनेसम्म सबै खेल हेर्नमा ब्यस्त हुनथाले। विद्यालय शून्य देखियो। यो क्रम धेरै दिनसम्म चल्यो।

एकदिन अचम्मको घटना घट्यो त्यो गाउँमा। गोल भएको मान्नु पर्ने बिषयलाई लिएर दुवै पक्षमा ठूलो झगडा भयो। कत्तिको हात भाँच्चियो। केहीको टाउको फुट्यो। केही अपाङ्ग भए। धेरैको ज्यान गयो। खेल झन जोशिलो र आक्रामक भयो। प्रतिष्टाको विषय बन्यो।

अब गाउँ पूर्णरुपमा दुई भागमा विभाजित भइसकेको थियो। विभाजित मनस्थिति खेल मैदानमा मात्र होइन दैनिक जीवनमा पनि देखा पर्न थाल्यो। एउटा पक्षले अर्को पक्षलाई शत्रुवत व्यवहार गर्न थाल्यो। हात हतियार संकलन हुन थालेको देखियो।

आज पनि खेल मैदानमा सबै गाउँहरुले भेला भए। खेल शुरु भयो। किन हो आज भकुण्डो केवल एउटाको क्षेत्रमा मात्र केन्द्रित भएको देखियो। केहीले त्यसलाई घात , केहीले प्रतिघात र केहीले अन्तरघात भएको ठाने। विवादले जन्म लियो। चैन, खुकुरी, तरवार, बन्दुक आदि आदि निस्के। अनि तेर्छिए पनि। खेल युद्धमा परिणत भयो। खुशीको साटो रगत बग्न थाल्यो। खेल मैदानमा भकुण्डो होइन टाउकाहरु गुडन थाले भकुण्डो झै। असंख्य टाउकाहरु गुडन थाले। हाहाकार  र चित्कारको आवाज मात्र सुन्न थालियो। न त युद्ध न त योद्धाहरु रोकिए। चिन्तक, बिचारक, विद्वान, सन्त-साधु, महात्मा आदि सवै युद्धमा लिन भएको हुनाले त्यो युद्धलाई रोक्ने कोही देखिएन। युद्ध चर्कियो। शिखर छुन।

युद्ध शान्त भयो। त्यो खेल मैदानमा एउटा योद्धा पनि देखा परेन। केवल टाउको, शरीर, खुट्टा आदि मात्र छरिएका थिए फुटेको माटोका भाँडा झै। केवल त्यहाँ डरलाग्दो शान्ति थियो। यत्र तत्र गिद्धहरु उडिरहेका थिए। तर पुन: युद्ध भएको देखिएन किनभने न त त्यहाँ योद्धाहरु नै थिए न भकुण्डो नै।


विश्वराज अधिकारी